آشنایی با سیستم گرمایش کفی

آشنایی با سیستم گرمایش کفی 

با افزايش روز افزون جمعيت و همچنين كاهش منابع انرژي، مصرف بهينه انرژي امري بديهي مي باشد. در اين راستا نقش سيستم هاي گرمايشي بهينه ساختمان ها و مجتمع هاي مسكوني در كنترل و بهينه سازي مصرف انرژي مهم وقابل تامل مي باشد. سيستم حرارتي گرمايش از كف كه انتقال حرارت به صورت تشعشعي (تابشي) سهم زيادي در فرآيند گرمايشي آن دارد‏‏‎، درمقايسه با ساير سيستمهاي حرارتي نه تنها در صرفه جويي و بهينه سازي مصرف انرژي بلكه در مقوله رفاه و آسايش ساكنان ساختمان ها داراي نقاط قوت بسياري مي باشد. در سالهاي اخير، سيستم گرمايشي از كف در كشورهاي اروپائي و آمريكا بسيار متداول شده است و دليل اين گسترش روزافزون بهينه بودن مصرف انرژي، توزيع يكسان گرما در تمامي سطح و فضا و دوري از مشكلات موجود در ساير روش ها ، به عنوان مثال سياه شدن ديوارها، گرفتگي و پوسيدگي لوله ها و… مي باشد. استفاده از روش گرمايش از كف جهت گرمايش محل سكونت از ديرباز به طرق مختلف انجام مي گرفته است. بطوريكه رومي ها زير كف را كانال كشي كرده و هواي گرم را از آن عبور مي دادند و كره اي ها دود حاصل از سوخت را قبل از اينكه از دودكش عبور كند از زير كف انتقال مي دادند. در سال 1940 نيز فردي بنام سام لويت براي اين منظور لوله هاي آب گرم را در زير كف قرار داد. دركشور ايران نيز درمناطق كوهستاني و سردسير ازجمله آذربايجان اين روش مورد استفاده قرار مي گرفته، كه بيشترين مورد استفاده آن درحمام ها بود. به طور كلي سه نوع روش گرمايش از كف موجود است: 1-گرمايش با هواي گرم 2-گرمايش با جريان الكتريسيته 3-گرمايش با آب گرم به دليل اينكه هوا نمي تواند گرماي زيادي را درخود نگاه دارد روش هواي گرم در موارد مسكوني چندان به صرفه نيست و روش الكتريكي نيز فقط زماني مقرون به صرفه است كه قيمت انرژي الكتريكي كم باشد.درمقايسه با دو روش ذكر شده، سيستم گرمايش با آب گرم ( هيدروليك) مقرون به صرفه تر و خوشايندتر مي باشد. بدين خاطر سالهاي متوالي در سراسر دنيا مورد استفاده قرار گرفته است. روش گرمايش از كف به عنوان راحت ترين، سالم ترين وطبيعي ترين روش براي گرمايش شناخته شده است. همانطور كه افراد دريك روز سرد زمستاني توسط تشعشع خورشيد احساس گرما مي نمايند دراين روش نيز گرما را بوسيله انتقال حرارت تشعشعي(تابشي) از كف دريافت مي كنند و يقيناً احساس آسايش بيشتري خواهند نمود. در اين سيستم گرمايشي معمولاً دماي آب گرم موجود در لوله هاي كف خواب بين 30 تا60 درجه سانتي گراد مي باشد كه درمقايسه با ساير روشهاي موجود، كه دماي آب بين 54 تا 71 درجه سانتي گراد است، 20 تا40 درصد در مصرف انرژي صرفه جوئي مي شود. در ساختمان هائي كه داراي سقف بلند مي باشند استفاده از سيستم گرمايش از كف باعث كاهش مصرف انرژي و صرفه جوئي در مصرف سوخت مي شود، به اين خاطر كه در ساير روشها (مانند رادياتور و بخاري) هواي گرم در اثر كاهش چگالي سبك شده و به سمت سقف مي رود و اولين جائي را كه گرم مي كند سقف مي باشد (اين موضوع به طور واضح درسمت چپ شكل زير مشخص مي باشد). به علت بالا بودن دماي هوا در كنار سقف ميزان انتقال حرارت آن به سقف از هرجاي ديگر بيشتر است و اين عامل باعث اتلاف مقدار زيادي انرژي مي شود. درروش گرمايش از كف ابتدا قسمت پائين كه مورد نياز ساكنين است گرم مي شود وهوا با دماي كمتري به سقف مي رسد، كه اين يكي از مزاياي اصلي اين سيستم مي باشد. يكي ديگر از مزاياي استفاده از روش گرمايش از كف كه امروزه بسيار مورد توجه واقع مي شود آسايش و راحتي افراد مي باشد، به طوريكه آسايش و راحتي فرد در محل سكونتش بدون اينكه از هر بابت داراي محدوديت باشد فراهم مي شود. در نظر بگيريد كه بدن شما در يك اتاق بگونه اي گرم شود كه شما در هنگام استراحت هيچگونه هواي گرمي را استنشاق نكنيد وتنفس شما بسيار ملايم صورت گيرد، اين بهترين روش گرم كردن در يك آپارتمان و يا يك منطقه صنعتي است. همه اعضاي بدن شما بخصوص پا كه بيشترين فاصله را با قلب دارد هميشه گرم خواهد ماند و اين براي انسان بسيار مطلوب خواهد بود. همانگونه كه قبلاً اشاره شد در گرمايش بوسيله رادياتور يا بخاري دماي قسمت پائين اتاق سردتر از بالاي آن مي باشد كه اين حالت براي كودكان كه داراي اندام كوچكي هستند ناخوشايند است، بطوريكه افزايش البسه آنها براي جلوگيري ازبيماري، آزادي كودكانه آنها را محدود مي كند. سيستم گرمايش از كف برخلاف رادياتور كه هواي محل سكونت را به دليل گرماي بيش ازحد خشك مي كند،رطوبت را درحد متعادل نگه مي دارد. همانطور كه مي دانيد بيشتر افراد از كثيف شدن ديوارها و محيط زندگي در اثر استفاده ازمنابع گرمايي همچون بخاري و رادياتور احساس نارضايتي مي كنند. از آنجا كه درسيستم گرمايش از كف جريان هوا به آرامي از پايين به بالا مي باشد بنابراين ديوار ها پاكيزه مي مانند. همين امر در مورد افرادي كه داراي آلرژي (حساسيت) هستند بسيار مورد اهميت است زيرا كه محيط زندگي عاري ازهرگونه محرك خواهد شد. استفاده از اين سيستم در مكانهايي همچون آشپزخانه و حمام كه كف آنها معمولاً خيس و مرطوب است مناسب بوده و باعث خشك شدن كف مي شود. مسئله مهم ديگر اينكه در اين روش رطوبت زمين كه دربعضي ازمنازل منجر به بروز بيماريهاي مفصلي مي شود از بين رفته و باعث كاهش درد بيماران مبتلا به ناراحتي هايي از قبيل رماتيسم خواهد شد. همچنين از رطوبت ديوارها و كپك زدن آن كه شكل خوشايندي ندارد جلوگيري مي شود و ديگر اينكه در اين سيستم جايي براي رشد و تكثير حشرات موزي وجود ندارد. يكي ديگر از فوايد سيستم گرمايش از كف اين است كه ديگر فضاي منزل يا محل كار توسط دستگاههاي رادياتور و بخاري اشغال نمي شود و به همين منظور آزادي بيشتري در تغيير دكوراسيون محل زندگي خواهيد داشت. شايد به نظر آيد كه به هنگام نصب سيستم كف خواب ديگر نمي توانيد پوشش مورد علاقه تان را براي كف انتخاب كنيد! ولي اين طور نيست. مطمئن باشيد كه شما مي توانيد براي پوشش كف منزل خود از هر نوع مصالحي ازجمله سنگ، سراميك، كاشي پاركت چوب وفرش نيز استفاده كنيد بدون اينكه تأثيري درگرماي مطلوب محيط شما بگذارد. يكي ديگر از مزاياي استفاده از سيستم گرمايش از كف در روشهاي ذوب برف مي باشد بطوريكه از اين روش براي ذوب يخ يا برف موجود در پياده روها، لنگرگاههاي بارگيري، جاده ها، ورودي ساختمانها و بيمارستانها، باند فرود هواپيما و زمينهاي ورزشي از جمله زمين فوتبال وغيره كه دسترسي آسان و سريع به محل الزامي است مي توان استفاده كرد. بطوريكه اين روش علاوه بركاهش هزينه هاي برف روبي و نمك پاشي، در حفظ ساختار موارد گفته شده بسيار موثر خواهد بودسیستم حرارتی گرمایش از کف که انتقال حرارت به صورت تشعشعی (تابشی) سهم زیادی در فرآیند گرمایشی آن دارد، درمقایسه با سایر سیستم‌های حرارتی نه تنها در صرفه‌جویی و بهینه‌سازی مصرف انرژی بلکه در مقوله رفاه و آسایش ساکنان ساختمان‌ها دارای نقاط قوت بسیاری می‌باشد. 

در سال‌های اخیر، سیستم گرمایشی از کف در کشورهای اروپائی و آمریکا بسیار متداول شده است و دلیل این گسترش روزافزون بهینه بودن مصرف انرژی، توزیع یکسان گرما در تمامی سطح و فضا و دوری از مشکلات موجود در سایر روش‌ها، به عنوان مثال سیاه شدن دیوارها، گرفتگی و پوسیدگی لوله‌ها و… می‌باشد. استفاده از روش گرمایش از کف جهت گرمایش محل سکونت از دیرباز به طرق مختلف انجام می‌گرفته است. 

  بطوریکه رومی‌ها زیر کف را کانال کشی کرده و هوای گرم را از آن عبور می‌دادند و کره‌ای‌ها دود حاصل از سوخت را قبل از اینکه از دودکش عبور کند از زیر کف انتقال می‌دادند. در سال 1940 نیز فردی بنام سام لویت برای این منظور لوله‌های آب گرم را در زیر کف قرار داد. در کشور ایران نیز درمناطق کوهستانی و سردسیر از جمله آذربایجان این روش مورد استفاده قرار می‌گرفته، که بیشترین مورد استفاده آن درحمام‌ها بود.

به طور کلی سه نوع روش گرمایش از کف موجود است:

گرمایش با هوای گرم

گرمایش با جریان الکتریسیته

گرمایش با آب گرم

امروزه با پیشرفت تکنولوژی هزینه نصب سیستم گرمایش کفی کاهش یافته است و با استفاده از لوله‌های PEX دیگر مشکلات مربوط به لوله های مسی و فلزی و پلی‌بوتیلن را نخواهیم داشت. 

لوله‌های پلی‌بوتیلن (PB) مدت‌ها در این روش مورد استفاده قرار می‌گرفت اما بدلیل وجود مشکلاتی مانند نشتی آب، کم کم جای خود را به لوله‌های جدید‌تر دادند.

امروزه لوله‌های پلیمری جدیدی که از جنس پلی‌اتیلن مشبک شده می‌باشند مورد استفاده قرار می‌گیرند. که مانند لوله‌های PB نصب آنها بسیار آسان خواهد بود؛ اما بخاطر ساختار مشبک آن خواص بهتری از خود نشان می‌دهند و مشکلات لوله‌های پلی‌بوتلین را ندارند. 

فواید استفاده از سیستم گرمایش کفی

۱) آسایش و آرامش در بالاترین حد ممکن : درجه حرارت ثابت و دائمی در طول زمستان در نزدیکی کف ساختمان و در محلی که شما قرار دارید وجود خواهد داشت. این حالت بسیار دلپذیری است که محیط اطراف پا گرم بوده و هوای مورد تنفس گرمای زیادی نداشته باشد. پروفیل دمایی سیستم گرمایش کفی به پروفیل ایده آل بسیار نزدیک است، گرما به آرامی از کف به سمت سقف منتشر می‌شود، پای گرم و سر خنک، به سلامت کمک می‌کند.

۲) ثابت بودن حرارت: بعلت جرم  بالای،  پوشش کف ساختمان در صورت هر گونه قطع برق و  یا عوامل دیگر که باعث توقف حرارت‌دهی مرکزی باشد، مدت زمان سرد شدن آپارتمان بسیار طولانی‌تر از سایر روش‌ها می‌باشد. در این سیستم ابتدا مدت زمانی طول می‌کشد  تا کف زمین به درجه حرارت مطلوب برسد، ولی پس از گرم شدن این حرارت به صورت پایدارتری‌تری در طول مدت زمستان مورد استفاده قرار خواهد گرفت.

۳) سبکی وزن ساختمان، افزایش ارتفاع اتاق‌ها: بعلت استفاده از یکنوع لوله با سایز پایین و همچنین حذف عبور لوله‌های تاسیساتی از روی یکدیگر (که عموماً باعث بالا آمدن کف واحدها و  پر کردن کف در زمان ساخت می‌شود ) ضخامت پوشش به مقدار زیادی کاهش می‌یابد. این امر ضمن کم کردن وزن ساختمان ( و در نتیجه استقامت بیشتر آن ) موجب افزایش ارتفاع سقف واحدها نیز می‌گردد. 

۴) صرفه‌جویی در مصرف سوخت: بعلت تماس مستقیم افراد با منبع گرمایش درجه حرارت اتاق در درجات پایین‌تری تنظیم می‌گردد. این امر موجب صرفه جویی ۲۵ الی ۴۰ درصد در مصرف سوخت خواهد شد. 

۵) آزادی عمل در دکوراسیون داخل منزل: بعلت قرار گرفتن این سیستم در کف، اثاثیه را می‌توان در هر گوشه‌ای از ساختمان قرار داد. این امر  بخصوص در واحدهای کوچک‌تر و اتاق خواب‌هایی بافضای محدود، ملموس‌تر خواهد بود. 

۶) هوای پاکیزه‌تر و خشک نشدن هوا: در سیستم رادیاتوری‌، عموماً هوای اتاق خشک می‌شود. در بسیاری از موارد با قرار دادن کتری آب به روی رادیاتور سعی در افزایش رطوبت اتاق می شود. این مشکل در سیستم گرمایش کفی نمودی نخواهد داشت. 

۷) تمیزی دیوارها و اثاثیه منزل: بعلت سیکل گردش هوای داغ در زمان استفاده از رادیاتور عموماً دیوارهای بالای رادیاتور بمرور زمان سیاه شده و دوده را بخود جذب می‌نماید. در سیستم گرمایش کفی ین مشکل برطرف شده و دیوارها و سایر لوازم در طول زمان سیاه نخواهد شد. 

۸) افزایش ارزش منزل: استفاده از سیستم گرمایش کفی موجب افزایش ارزش منازل می‌شود اگر چه نصب این سیستم از لحاظ هزینه تفاوت چندانی با سیستم حرارت بتوسط رادیاتورهای مرغوب ندارد، ارزش افزوده آن برای ساختمان بسیار بیشتر خواهد بود. 

۹) استفاده از منابع حرارتی مختلف : سیستم گرمایش کفی می‌تواند از منابع مختلفی برای تأ‌مین گرمایش استفاده کند. موتورخانه، پکیچ و حتی حرارت خورشیدی می‌توانند در این سیستم مورد استفاده قرار گیرند. 

۱۰) خشک‌تر باقی ماندن زمین‌های مرطوب و یا خیس‌: در صورت نصب سیستم گرمایش کفی در محل‌های مانند آشپزخانه، سرویس‌های بهداشتی و زیر زمین، در صورت خیس شدن کف این محل‌ها بعلت شستشو بسرعت خشک خواهد شد. 

روشهای کنترل دما در سیستم گرمایش کفی: 

ـ سیستم کنترل دمای بصورت دستی 

ـ سیستم کنترل دمای اتوماتیک بصورت مکانیک 

ـ سیستم کنترل دمای اتوماتیک بصورت برقی 

▪ سیستم کنترل دمای بصورت دستی 

در این سیستم با استفاده از شیرآلات قطع و وصل متصل شده به خروجی‌های هر کلکتور، در جعبه مربوطه، امکان کنترل منطقه‌های حرارتی به صورت دستی امکان پذیر می‌گردد. از مزایای این سیستم، اقتصادی بودن و ساده بودن سیستم کنترلی، می‌توان اشاره نمود. 

▪ سیستم کنترل دمای اتوماتیک بصورت مکانیکی 

در این سیستم با استفاده از نصب شیرآلات گرمایش کفی در داخل دیوار هر فضای گرمایشی، از طریق تنظیم ترموستات حرارتی نصب شده بر روی شیر گرمایش کفی داخل دیوار، دمای محیط مریوطه به صورت مکانیکی و اتوماتیک کنترل می‌گردد. در این روش داخل جعبه شیر گرمایشی، شیر تخلیه هوا نیز پیش بینی شده است. 

▪ سیستم کنترل دمای اتوماتیک بصورت برقی 

در این سیستم شیرهای برقی که به حس‌گرهای الکتریکی در هر محیط به طور جداگانه وصل شده‌اند، فرمان قطع و وصل هرمدار حرارتی را دریافت نموده و عملیات تنظیم خودکار هر محیط را انجام می‌دهند.امکان دیگری همانند، دبی‌سنج و یا دماسنج نصب شده بر روی هر خروجی و ورودی کلکتور امکان کنترل‌های مختلف و متنوعی را برای کاربر ممکن می‌سازد. سیستم اتوماتیک برقی پایپکس کامل‌ترین روش کنترلی دمایی فضای گرمایش کفی می‌باشد. 

انواع منبع تأمین کننده حرارتی ممکن جهت سیستم گرمایشی از کف: 

سیستم‌های گرمایش از کف همانند سیستم رادیاتور قابلیت اتصال به انواع منابع تأمین کننده حرارتی را دارا می‌باشند. ولی با توجه به راندمان بالای گرمایش کفی دمای مورد نیاز به بیشتر از ۵۰ درجه نمی‌رسد. از طرف دیگر دمای مورد نیاز سیستم آبرسانی حداقل ۶۰ درجه می‌باشد. در نتیجه در ساختمانی که از گرمایش کفی استفاده می‌کند نیاز به دو مدار با درجه حرارت متفاوت ضروری است که به روش‌های ذیل ممکن می‌باشد: 

ـ استفاده از پکیج 

ـ استفاده از موتورخانه با ۲ دیگ کوچک 

ـ استفاده از موتورخانه با یک دیگ و مبدل حرارتی 

ـ استفاده از موتورخانه با یک دیگ و الکترو والو با مدار بای پاسسامانه گرمایش از کف به دلیل بیماری زا بودن آن سال‌ها پیش توسط موسسات استاندارد بین المللی ممنوع و از چرخه تولید خارج شده است، بنا براین بر خلاف آن چه تبلیغ می شود به عنوان فن‌آوری نوین مطرح نیست.

خساراتی که استفاده از این سامانه دارد، گاه جبران ناپذیر است. این زیان که ناشی از شناخت نادرست از آن محصول می باشد، تنها با ایجاد آگاهی مصرف‌کننده به حداقل می‌رسد. این آگاهی را می‌توان با توضیح تاریخچه کاربرد این نوع سامانه گرمایشی و بیان حقایقی تلخ به وجود آورد. 

سابقه کاربرد این سامانه در نقاط سراسر اروپا وآمریکا به سال‌ها قبل بر می گردد که از آن در ورودی ساختمان‌ها برای جلوگیری از یخ‌زدگی پله ها استفاده می شده است. 

اگر چه کمی بعد به داخل ساختمان ها راه یافت، اما باز هم به عنوان یک سامانه گرمایشی در فناوری، مورد استفاده  قرار نگرفت و تنها در استخرهای سرپوشیده کاربرد داشت. شاید در همین زمان و یا کمی پس از آن و پیش از آغاز بازی های آسیایی تهران قبل از انقلاب بود که این سامانه برای نخستین بار در استخر سرپوشیده مجموعه ورزشی آزادی به بهره برداری رسید . 

به این ترتیب این سامانه در ایران نیز استفاده شد. البته کمی بعد زمین‌های چمن فوتبال هم سامانه گرمایش از کف را در دل خود جای دادند و این امید به وجود آمد که به زودی می‌رود تا در منازل هم جای ثابت پیدا کند، اما بررسی های مؤسسه های تحقیقاتی نشان داد که استفاده از این سامانه در ایجاد بیماری واریس پا تأثیر گذاشته و دخالت مستقیم دارد.  بنابراین به حکم این مؤسسه‌ها استفاده از آن در منازل کشورهای اروپایی و آمریکایی ممنوع شده و خیلی زود از چرخه تولید انبوه خارج شد .

اما سوداگران و تولید کنندگان که پیش از اعلام این آرا در سطح انبوه قطعات آن را تولید کرده بودند، به خاطر پیشگیری از ضررهای هنگفت مالی و با اطلاع از مضراتش آن را با قیمت بسیار پایین به واردکنندگان ایرانی فروختند و بار دیگر ایران بازاری شد برای تولیداتی که اروپا از چرخه خود خارج کرده بود . 

لازم به یادآوری است که این سامانه تا کنون موفق به دریافت نشان استاندارد در داخل کشور نشده است.

معایب سیستم گرمایش از کف

همانطور که گفته شد این سامانه بیماری‌زاست و استفاده از آن در ایجاد بسیاری از بیماری ها مؤثر است .

از طرفی نحوه نصب و اجرای آن در کشور به درستی شناخته نشده و کمبود نیروی متخصص به مشکلات کاربرد این سامانه افزوده است و نقایص آن را بیشتر هویدا می سازد . سیستم گرمایش از کف موجب بار دار شدن پرزهای فرش و یا موکت شده و موجب معلق ماندن آنها در هوا می شود به این صورت از طریق تنفس وارد مجاری تنقسی شده و به سرطان می انجامد .

معماری نیوز : این خبر که در نامه ایی از سوی یکی از روسای استانی سازمان مسکن و شهرسازی به سازمان نظام مهندسی استان مذکور می باشد ، حاکی از این است که مرکز تحقیقات ساختمان و مسکن با ابلاغ دستور العملی به تمامی سازمان های مسکن و شهرسازی در سراسر کشور استفاده از سیستم گرمایش از کف را غیر مجاز اعلام کرده است .

نگاهی گذرا به این خبر نشان از فاجعه ای عمیق دارد و آن حق وتویی است که صدا و سیما با استفاده از قدرت رسانه ای اش در مقابل بخشنامه های دولتی برای خود قائل است .

نمونه بارز آن که در گزارشات پیش از این ذکر شد استفاده از رسانه جمعی برای تبلیغ سیستم گرمایش از کف است و این در حالی که این سیستم و استفاده از آن در کف ساختمان ها مدت ها بیش از جانب سازمان بهداشت اروپا ممنوع شده است

به عبارتی دیگر این سازمان به دو دلیل عمده این سیستم را غیر مجاز اعلام کرد

1- سیستم گرمایش از کف موجب بار دار شدن پرزهای فرش و یا موکت شده و موجب معلق ماندن آنها در هوا می شود به این صورت از طریق تنفس وارد مجاری تنقسی شده و به سرطان می انجامد .

2- استفاده از سیستم مذکور به دلیل تماس مستقیم گرما با دست و یا پا و ورود مستقیم آن به بدن عوارضی چون واریس و پوکی استخوان به همراه دارد.

حال در ایران نیز مرکز تخقیقات ساختمان و مسکن این معایب را تشخیص داده و استفاده از محصول فوق را در سراسر کشور ممنوع ساخته است . در حالی که صدا و سیما در اقدامی آشکار در برنامه ایی که شاید صدها هزار بیننده داشته باشد به تبلیغ این سیستم منسوخ و ممنوع روی آورده است .

و به نظر می آید که مرکز تحقیقات ساختمان نیز از قدرت قانونی چندانی برخوردار نیست تا بتواند با این تخلف صدا و سیما برخورد کند .

این ضعف در قدرت مرکز تحقیقات باعث می شود با توجه به اثر تبلیغات در عصر حاضر ، تمایل عمومی برای استفاده از سیستم گرمایش از کف افزایش پیدا کند و مردم بدون اطلاع از معایب و نواقص سیستم مذکوراز آن در ساختمان های مسکونی خود استفاده کنند و به این ترتیب نادانسته خطراتی را به جان بخرند که سالها بعد اثر آن مشخص می شود .

در این میان مافیای صنعت ایران با استفاده از قدرت رسانه جمعی و تعاملی دو سویه با صاحب این رسانه در راستای جبران کسری بودجه های صدا و سیما ، با استفاده از این اقبال عمومی جیب خود را پر پول تر سازند .

اما آن چه در این میان حائز اهمیت است تاثیر این اقبال همگانی در نادیده انگاشتن بخشنامه های دولتی است چرا که با افزایش استقبال عمومی از این گونه سیستم ها و گسترش بازار خرید و فروش استفاده از آن در تمامی ساخت و سازها به امری عادی تبدیل می شود و این به معنای به فراموشی سپردن دستورالعمل ها و استانداردهای مرکز تحقیقات ساختمان و مسکن است.

اگر چه سکوت وزارت مسکن و رئیس مرکز تحقیقات که خود یکی از معاونین وزیر مسکن و شهرسازی است در قبال این موضوع جالب توجه است اما موضوع بحث برانگیز این اقدام یک واقعیت تلخ است و آن خروج مرکز تحقیقات ساختمان مسکن از چرخه نظارتی تولیدات صنعتی حوزه ساختمان است